Stawki ryczałtu dla prawników – czy wiesz, kiedy przysługuje Ci 15% zamiast 17%?

Prawniczy świat ryczałtu operuje na dwóch poziomach stawek, które wyraźnie różnicują sposób wykonywania zawodu. Stawka 17% obowiązuje dla przychodów z wykonywania wolnych zawodów, podczas gdy 15% dotyczy usług prawnych innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów. Kluczowe pytanie brzmi: co decyduje o tym rozróżnieniu?

‍

‍

Zatrudnienie jako czynnik różnicujący

Głównym elementem decydującym o wysokości stawki jest sposób organizacji pracy w kancelarii, a konkretnie – czy prawnik zatrudnia osoby wykonujące czynności związane z istotą zawodu prawniczego. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się działalność bez zatrudniania osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Zastosowanie 15% stawki wymaga spełnienia dwóch przesłanek: zatrudnienia osoby fizycznej oraz tego, aby zatrudniona osoba wykonywała czynności związane z istotą zawodu wykonywanego przez pracodawcę. Oznacza to, że prawnik musi współpracować z innym prawnikiem, aplikantem lub osobą o podobnych kompetencjach prawniczych.

‍

‍Praktyczne przykłady zastosowania stawek

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w licznych interpretacjach potwierdza, że zatrudnienie aplikanta radcowskiego lub adwokackiego na umowę zlecenia uprawnia do stosowania 15% stawki ryczałtu. Aplikanci bowiem wykonują czynności bezpośrednio związane z istotą zawodu prawniczego. Podobnie rzecz ma się z współpracą między prawnikami – umowa o współpracę z innym adwokatem czy radcą prawnym, nawet bez określenia minimalnego wymiaru czasowego, pozwala na zastosowanie niższej stawki.

Istotne jest również to, że przepisy nie wymagają minimalnego wymiaru pracy zatrudnionej osoby. Wystarczy sama współpraca z prawnikiem, nawet o charakterze doraźnym, gdy kancelaria boryka się z większym obciążeniem pracą. Nie ma znaczenia, czy współpraca odbywa się na pełen etat, czy tylko kilka godzin w miesiącu – liczy się fakt wykonywania przez zatrudnioną osobę czynności prawniczych.

Z drugiej strony, zatrudnienie wyłącznie personelu administracyjnego – sekretarki, księgowej, czy innego personelu pomocniczego – nie daje podstaw do stosowania 15% stawki. W takich przypadkach prawnik nadal wykonuje zawód osobiście w rozumieniu przepisów, co oznacza konieczność płacenia 17% ryczałtu.

‍

‍Pułapki w interpretacji przepisów

Podatnicy często błędnie zakładają, że każda forma współpracy z innym prawnikiem automatycznie uprawnia do niższej stawki. Tymczasem umowy B2B między prawnikami mogą budzić kontrowersje. Organy podatkowe coraz częściej kwestionują takie konstrukcje, sprawdzając, czy rzeczywiście dochodzi do wykonywania czynności związanych z istotą zawodu, czy może jest to jedynie próba ominięcia wyższej stawki ryczałtu.

Kolejną pułapką jest zatrudnienie studentów prawa. W przeciwieństwie do aplikantów, studenci nie posiadają jeszcze uprawnień do wykonywania czynności prawniczych, dlatego ich zatrudnienie nie uprawnia dostosowania 15% stawki ryczałtu. Podobnie rzecz ma się z zatrudnieniem absolwentów prawa, którzy nie rozpoczęli jeszcze aplikacji – formalnie nie wykonują oni czynności związanych z istotą zawodu prawniczego.

‍

‍Uzasadnienie różnicowania składek

Zróżnicowanie stawek ryczałtu ma na celu rekompensatę wyższych kosztów związanych z zatrudnianiem wykwalifikowanego personelu prawniczego. Ponieważ ryczałt nie uwzględnia kosztów uzyskania przychodu, ustawodawca przewidział niższą stawkę dla prawników, którzy ponoszą wydatki na zatrudnienie innych prawników czy aplikantów. W ten sposób system podatkowy próbuje uwzględnić rzeczywiste koszty prowadzenia większej kancelarii.

Dlatego, jeśli prowadzisz kancelarię prawną i współpracujesz z innymi prawnikami lub aplikantami – nie rezygnuj z przysługujących Ci korzyści podatkowych. Prawidłowe zastosowanie 15% stawki ryczałtu to nie tylko oszczędność, ale także zgodne z prawem wykorzystanie preferencji przewidzianych przez ustawodawcę dla prawników ponoszących wyższe koszty organizacyjne swojej działalności.

‍

‍

‍